GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| ETSTR7003 | Metin Bilgisi ve Öğretimi | Ders | 1 | 1 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Metin, bilgi, duygu ve düşüncelerin çeşitli biçim, anlatım ve noktalama özelliklerine göre yerleştirildiği yapılardır. Bu yapılara yerleştirme işlemi peş peşe sıralama şeklinde değil, mantıklı bir düzenleme ile gerçekleştirilir. Metnin oluşumunda sesten paragrafa bütün dil birimleri kullanılır. Bunlar rast gele değil, belirli bir düzen ve sıra içinde, dil bilgisi kuralarına uygun olarak yerleştirilir. Bu işlem sonucu, birbirini izleyen kelimeler, cümleler, paragraflar ve görsellerden oluşan anlamlı yapılar ortaya çıkar. Türk Edebiyatında bilinen yazı türlerinin (roman, hikâye, tiyatro, deneme, makale ve şiir) biçim ve içerik bakımından analiz edilmesi; yazarın edebi kişiliği ile metnin yazıldığı dönemin sosyal, kültürel ve sanatsal özellikleri ile ilişkilendirilmesi; metinlerin ilgili olduğu teknik terim ve kavramların tanımlanarak karşılaştırılması amaçlanmaktadır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi Görevlileri
Prof. Dr. Kemal EROL
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Türkçe 'de edebî metinleri tanır, tür bakımından muhakemesini yapar ve özeliklerini sayabilir. |
| 2 | Manzum ve mensur metinleri söz ve sanat bakımından değerlendirebilir metin içinde analitik çözümleme yapabilir. interdisipliner yaklaşımı sergileyebilir. |
| 3 | edebî metinlerde biçim ve muhteva uyumluluğu ses ahengi, aliterasyon, seci ve edebî sanatların fikir beyanındaki etkinliğini değerlendirebilir. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yoktur
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Metin Bilgisi ve Öğretimi dersinde Türk Edebiyatına ve Lisans öğretiminde gerekli roman, hikâye ve tiyatro gibi anlatma esasına bağlı yazı türleri ile makale deneme ve şiir gibi düşünceyi öne alan didaktik metinlerin hem biçim hem de içerik bakımından incelenmesi; yazı türünün ilgili olduğu özelliklerinin belirlenmesi ve söz konusu metinlere ilişkin örnekler üzerinde somut çalışmaların yapılması,
Dersin İçeriği
Metin kavramı, metin yapısı (büyük yapı, küçük yapı, üst yapı) metin elementlerinden olan metin bağdaşıklığı (gönderimsel bağdaşıklık, biçimsel-sözlüksel bağdaşıklık), Gönderim (metin içi gönderim, metin dışı gönderim, ön gönderim, art gönderim). Metin tutarlılığı, tutarlılık kavramı, metin türü ve tutarlılık, hikâye elementleri, metin altı sorularının tasnifi, metinler arası okuma ve anlam kurma konularına değinilecektir. Dile dayalı iletişimin temel birimi olarak metin kuramının evreleri. Konu seçme, ileti belirleme, düşünce oluşturma, kavram ağını kurma, dilsel göstergeler seçme Yazılış amaçları açısından öğretici ve yazınsal metinler İletişim açısından Metinler (Yalın anlamlı, Örtük anlamlı) İşlevleri açısından metinler Fantastik metinler (Roman, öykü, şiir) Ara Sınav Roman Çözümleme Yöntemi Roman ve öykü türleri Olay örgüsü, kişi kadrosu, zaman, mekan, anlatıcı, bakış açısı, tematik yapı Örnek kurmaca metin analiz çalışması (Huzur, Vatan Dediler) Şiir çözümlemesine giriş İmge, bağdaştırma, sapma ve şiirde diğer iletişim boyutları
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | der,s ödev, sınav |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
AKSAN Mustafa ve Yeşim Aksan. (1991). Metin Kavramı ve Tanımları, Dilbilim Araştırmaları, Hitit Yayınevi, Ankara, 90–104 AKTULUM Kubilay. (1999). Metinler Arası İlişkiler, Öteki Yayınevi, Ankara. AKYOL Hayati. (1996). Metinler Arası Okuma ve sorular, Bilgi Çağında Eğitim, (7), AKYOL Hayati. (2003). Metinlerden Anlam Kurma, Türklük Bilimi Araştırmaları, (Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı) COŞKUN Eyyup. (2005), İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık, Tutarlılık ve Metin Elementleri, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi), Ankara. ÇETİŞLİ İsmail. (2006). Edebiyat Eğitiminde Edebî Metinin Yeri ve Anlamı (Edebiyat Eğitimi ve Öğretimi Özel Sayısı), MEB, S. 169, Ankara. ÖZKAN Bülent. (2004). Metindilbilimi, Metindilbilimsel Bağdaşıklık, ve Haldun Taner’in “Onikiye Bir Var” Adlı Öyküsünde Metindilbilimsel Bağdaşıklık Görünümleri, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 13/1, 167-182 ŞENÖZ Canan Ayata. (2003). Metindilbilim ve Türkçe, Multilingual, İstanbul.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 25 | 25 |
| Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 3 | 42 |
| Rapor | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 127 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 |
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 |
| ÖÇ 3 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek