GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
SOETD7109 Klasik Şerh Edebiyatı Ders 1 1 5,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Osmanlı edebiyatının klasik dönemindeki şerh metinlerini ve şerh metotlarını incelemek

Dersi Veren Öğretim Görevlisi Görevlileri

Doç. Dr. Tolga ÖNTÜRK

Öğrenme Çıktıları

1 Şerh kavramını ve şerhin amaçlarını öğrenme.
2 Klasik şerh metotları hakkında bilgi edinme.
3 Şerhe konu olan Arapça, Farsça ve Türkçe ana kaynaklar ve klasik şerh yapan şarihler hakkında bilgi edinme.
4 XVI. yüzyıldan XIII. yüzyıla kadar yapılan dini ve din dışı şerh metinlerini inceleme.
5 İncelenen şerh metinlerindeki metotları değerlendirmek ve karşılaştırmak.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

[Yok]

Dersin İçeriği

Şerh kavramı ve literatürü hakkında bilgi verilecek. XVI. yüzyıldan XIII. yüzyıla kadar Arap, Fars ve Türk edebiyatının önemli metinlerine yapılan Türkçe şerhler tanıtılacak. Özellikle klasik dönem şarihlerinin şerh metinleri incelenerek şerh metotları karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir. Divan, mesnevi, muamma, ilahi hem dini hem din dışı şerh metinlerindeki klasik metin çözümleme yöntemleri ortaya konacaktır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama Laboratuvar
1 Şerh kavramı hakkında genel bilgi Ders içeriğinin incelenmesi
2 Şerh kavramı ile alakalı olan tahlil, tetkik, analiz gibi kavramları inceleme Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması)
3 Klasik şerh metotları hakkında genel bilgiler Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması)
4 Şerhe konu olan divan, mesnevi, lügat, kaside, muamma, gazel türünden eserler ve nazım şekilleri hakkında genel bilgi Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması
5 Türk edebiyatında şerhi yapılmış olan Arap, Fars ve Türk edebiyatının klasik eserleri hakkında genel bilgi Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması
6 Klasik şerh edebiyatı literatürü hakkında genel bilgiler Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması
7 Başlangıcından XVI. yüzyıla kadar dini içerikli edebi metin şerhlerini inceleme Anlatım, okuma ve kütüphane araştırması.
8 Ara-sınav
9 XVI. yüzyıl şarihlerinden Gelibolulu Süruri’nin eserlerini ve şerh metodunu inceleme Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
10 XVI. yüzyıl şarihlerinden Sûdî’nin eserlerini ve şerh metodunu inceleme Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
11 XVI. yüzyıl şarihlerinden Şem’i Şemullah’ın eserlerini ve şerh metodunu inceleme Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
12 Diğer şarihlerin şerh metotlarını inceleme ve karşılaştırma Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
13 Diğer şarihlerin şerh metotlarını inceleme ve karşılaştırma Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
14 Diğer şarihlerin şerh metotlarını inceleme ve karşılaştırma Metin üzerine yorumlama ve çözümleme çalışmaları.
15 Genel Tekrar Genel okuma
16 Final Sınavı Yazılı ve sözlü sınav

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

Kurnaz Cemal, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı Ahmet Talat Onay,TDV, 1993 -Aydın, H. (2018) Muslihuddin Mustafa Sürûrî ve Tefsir Metodolojisi Açısından Yusuf Sûresi Tefsiri, (Karabük Üniversitesi, SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Karabük. - Bağcı, A. (2015) Muslihiddin Mustafa b. Şaban Sürûrî'nin Şerhu Merâhi'l-Ervâh Adlı Eserinin Edisyon Kritiği, (Yalova Üniversitesi, SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yalova. - Bilgegil, K. (2015) Edebiyat Bilgi ve Teorileri, Erzurum: Salkımsöğüt Yay. - Canpolat, H. (2014). “Türkçe Edebi Şerhlerde Amaç ve Yöntemler”, Metnin Halleri: Osmanlı’da Telif, Tercüme ve Şerh, İstanbul: Klasik Yayınları, 72-96. - Ceylan, Ö. (2010) “Şerh-Türk Edebiyatı”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.38, 565-568. - Elbir, B. (2014) “Aynı Yüzyılda Yaşamış İki Şârihin Şerh Anlayışlarının Mukayesesi (Sûdî-i Bosnevi-Sürûrî), Metnin Halleri: Osmanlı’da Telif, Tercüme ve Şerh, İstanbul: Klasik Yayınları. 294-308. Elbir, B. (2003) Sürûrî’nin Şerh-i Şebistân-ı Hayali Metin-İnceleme, (Ege Üniversitesi, SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir. Elbir, B. (2007) “Surûrî’nin Şerh-i Şebistân-ı Hayâl’indeki Şerh Metodu ve Hurûfîlik Yansımaları”, Turkısh Studıes, Vol. 2/3, Summer. 212-229. Erdoğan, M. (1997) “Edebiyatımızda Şerh Geleneğine Genel Bir Bakış”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Manisa, S.1, 1-9. Kolektif, (2015) Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları X: Eski Metinlere Yeni Bağlamlar: Osmanlı Edebiyatı Çalışmalarında Yeni Yönelimler, (Haz: Hatice Aynur vd.), İstanbul: Klasik Yay. Kolektif, (2017). Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları XII: Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, (Haz: Hatice Aynur vd.), İstanbul: Klasik Yay. Kortantamer, T. (1994) “Teori Zemininde Metin Şerhi Meselesi”, Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, İzmir, S.8, 1-10. Köksal, M. F. (2012). E. T. E. Tenkit ve Teori, İstanbul: Kesit Yay. Yılmaz, O. (2007) “Klasik Şerh Edebiyatı Literatürü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C.5, S.9, 271-303.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Derse Katılım 14 3 42
Bireysel Çalışma 14 5 70
Toplam İş Yükü (saat) 114

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5
ÖÇ 1 5 5 4 3 5
ÖÇ 2 5 5 4 4 4
ÖÇ 3 5 5 5 5 5
ÖÇ 4 5 4 4 5 4
ÖÇ 5 5 5 5 5 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek