GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| FFOSD4088 | Bilim Felsefesi | Seçmeli Ders Grubu | 4 | 8 | 2,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı bilimsel bilgi ile etkinliğin özelliklerini, sorunlarını, değerini, bilim ile bilim anlayışının tarihsel süreçlerini, güncel koşullarını tartışarak değişik bilim felsefesi öğretileri bakımından değerlendirmektir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi Görevlileri
Prof. Dr. Mehmet Giyas Sakar
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Öğrenci, bilimsel bilginin doğasını ve onu diğer bilgi türlerinden ayıran temel özellikleri analiz eder. |
| 2 | Öğrenci, bilimin tarihsel gelişimini dönemlere ve paradigma değişimlerine göre ele alır ve yorumlar. |
| 3 | Öğrenci, tarihsel bağlamda gelişen bilim anlayışlarını çağdaş bilimsel ve toplumsal sorunlarla ilişkilendirerek değerlendirir. |
| 4 | Öğrenci, farklı bilim kuramlarının (progressivist, holistic, falsificationist, structuralist, anarchist) temel argümanlarını karşılaştırır ve eleştirel olarak değerlendirir. |
| 5 | Öğrenci, bilim ile sahtebilim, metafizik veya inanç sistemleri arasındaki sınırları felsefi açıdan tartışır. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Bilimin tarihsel gelişimi. Doğa ve bilim anlayışı; bilimsel, kuramsal ve deneysel bilgiyi kapsayan epistemolojik sorunlar. Bilimde yöntemin önemi. Bu dersin kapsamının ayrıntıları: i. Eski Yunanda doğa anlayışı. Sonsuzluk ve madde anlayışları; ii. Aristoteles fiziği ve Aristoteles'in bilim felsefesi; iii. Bilimsel ilerleme; iv. Yeni bilim anlayışı (Galileo, Descartes, Newton) ve Aristoteles eleştirisi; v. Hume, Kant ve XIX. Yüzyıl filozoflarında bilimsel bilginin doğası; vi. XX. Yüzyılda bilim felsefesi; mantıkçı pozitivistler; Wittgenstein ve Viyana Çevresi; vii. Karl Popper, yanlışlama kuramı; bilim ile bilim olmayanın ayırt edilmesi; viii. Yeni bilim felsefesi: T.S. Kuhn ve bilimsel devrimler; ix. Feyerabend ve anarşist bilim felsefesi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilim felsefesinin alanı, başlıca sorunları. | ||
| 2 | Bilim nedir? Aristoteles’ten Popper’a bilimsel bilginin ayıraçı sorunu. | ||
| 3 | Modern Bilimin Kurucularından Descartes | ||
| 4 | Yeniçağ biliminde doğaötesi ile doğa bilgisinin ilişkisi: Leibniz-Newton tartışması. | ||
| 5 | Hume ve Kant'ın bilgi anlayışı | ||
| 6 | Süreç olarak bilime karşılık bütünsellik olarak bilim: Peirce and Duhem. | ||
| 7 | Yirminci yüzyıl dönümünde bilim ile bilim felsefesi: Planck ve Einstein | ||
| 8 | Yirminci yüzyıl dönümünde bilim ile bilim felsefesi: Mach ve Poincaré. | ||
| 9 | Bilimcilik: Viyana Çevresi. | ||
| 10 | Viyana Çevresi ve Mantıksal Pozitivizm. Ara Sınav. | ||
| 11 | Doğrulamacılığa karşı yanlışlamacılık: Popper’ın bilim anlayışı. | ||
| 12 | Thomas Kuhn: Bilimsel Devrimlerin Yapısı. | ||
| 13 | Lakatos’un bilimsel araştırma izlenceleri. | ||
| 14 | Paul Feyerabend ile anarşist bilim anlayışı. | ||
| 15 | Final sınavı |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
Karel Lambert, Gordon G. Brittan, Bilim Felsefesine Giriş, Nobel Yayıncılık, 2017 Philipp Frank, Bilim felsefesi, Say Yayınları, 2022 Alex Rosenberg, "Bilim Felsefesi-Çağdaş Bir Giriş", Dipnot Yayınları, 2020. Cemal Yıldırım, "Bilim Felsefesi" , Remzi Kitabevi, 2016.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 2 | 28 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 60 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | |
| ÖÇ 1 | 2 | 5 | 2 | 2 | 2 | 3 | 1 | 3 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 |
| ÖÇ 2 | 1 | 3 | 3 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 |
| ÖÇ 3 | 2 | 3 | 3 | 2 | 1 | 3 | 1 | 2 | 4 | 4 | 5 | 3 | 3 | 2 |
| ÖÇ 4 | 3 | 5 | 3 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 | 3 |
| ÖÇ 5 | 2 | 5 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 3 | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 | 3 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek